Να μην κάνουμε τα ίδια λάθη...

 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

Δεν μας λείπει, πλέον, η εμπειρία του πρώτου Μνημονίου και τα σχετικά συμπεράσματα. Ηταν λάθος η αποδοχή στόχων που δεν μπορούσαμε να υλοποιήσουμε, τόσο από πλευράς κυβέρνησης όσο και από πλευράς εκείνων που μας τα επέβαλαν, δηλαδή της τρόικας. Ηταν λάθος τα ισοπεδωτικά οριζόντια μέτρα, που δημιούργησαν περισσότερα προβλήματα από αυτά που υποτίθεται θα έλυναν. Ηταν επίσης μεγάλο το κενό, αλλά και οι συνέπειες από την έλλειψη ενός δικού μας σοβαρού και πειστικού ελληνικού σχεδίου για το τι έπρεπε να γίνει. Δεν υπήρξε συνάρτηση των «μέτρων» με τα όρια μιας αποδεκτής ύφεσης, με αποτέλεσμα να «εκτροχιασθεί» κατά πολύ, πέραν των προβλέψεων, και να «εξουδετερώσει» ένα μεγάλο μέρος της «προσαρμογής», αλλά και να βουλιάξει την πραγματική οικονομία.
Ελειψαν επίσης οι σοβαρές διαρθρωτικές αλλαγές στο κράτος και το φορολογικό σύστημα, με αποτέλεσμα να «κόβουμε» παραγωγικές δαπάνες και να αυξάνουμε με «μπαλώματα» τη φορολογία με άδικο και αντιπαραγωγικό τρόπο, εκεί όπου δεν έπρεπε κ.λπ. Αποτέλεσμα ήταν το εγχείρημα της δημοσιονομικής προσαρμογής και της διαχείρισης του δημόσιου χρέους να εκτραπεί, με ευθύνες και της κυβέρνησης και της τρόικας, σε μια άνευ προηγουμένου -άτακτη- απορρύθμιση της οικονομίας και της κοινωνίας, με αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Οι επόμενες ημέρες είναι εξαιρετικά δύσκολες και κρίσιμες εν όψει της συμφωνίας του PSI και του «δεύτερου Μνημονίου», που το συνοδεύει. Στον δρόμο που έχουμε μπει, δεν υπάρχει, δυστυχώς, «επιστροφή», με την έννοια ότι η «επιστροφή» τώρα θα έχει μεγαλύτερο κόστος από τη συνέχιση του δρόμου... Αρκεί να λάβουν υπόψη όλοι οι εμπλεκόμενοι τις νωπές εμπειρίες του πρώτου Μνημονίου. Εχουμε ανάγκη μια σταθεροποίηση.
Το PSI, εάν ολοκληρωθεί σωστά για την ελληνική πλευρά, θα είναι μια «βαθιά ανάσα», παρότι δεν λύνει το πρόβλημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Είναι ένα «πρώτο βήμα» ελπίζουμε στην κατεύθυνση μιας συνολικότερης ρύθμισης των δημοσίων χρεών από πλευράς της Ευρώπης. Το άλλο θέμα είναι το «δεύτερο Μνημόνιο». Δεν είναι θέμα «κόκκινων γραμμών» και άλλων τέτοιων ηρωικών διατυπώσεων, αλλά ενός αναπτυξιακού σχεδίου για τη χώρα. Αυτή θα ήταν μια σωστή βοήθεια από τους εταίρους μας προς όφελος όλων, για να βγούμε από τη δίνη της ύφεσης, να αλλάξει το παραγωγικό μας μοντέλο, να διασώσουμε θέσεις εργασίας και να διατηρήσουμε σε λογικά επίπεδα το μεσοσταθμικό κόστος εργασίας. Ολα τ' άλλα είναι «λύσεις» καταστροφής... Χωρίς «βιώσιμη κοινωνία» κανένα σχέδιο αλλαγών δεν μπορεί να υλοποιηθεί!
panpan@pegasus.gr